Zagrożenie chemiczne to potencjalne niebezpieczeństwo zatrucia, pożaru lub wybuchu, jakie stwarzają z powodu swych własności fizykochemicznych i toksycznych substancje chemiczne stosowane w wysokich stężeniach, ciśnieniach lub temperaturach, używane w dużych ilościach, powstające jako produkty uboczne w procesach technologicznych lub w trakcie prac z tymi substancjami.

Potencjalne źródło zagrożenia chemicznego to miejsce magazynowania, transportowania lub przetwarzania substancji chemicznych.
Katastrofa (wypadek, awaria) chemiczna wiąże się z niekontrolowanym uwolnieniem substancji chemicznej powodującej zagrożenie toksyczne, wybuchowe lub pożarowe. Powstaje ona nieoczekiwanie, a jej przebieg jest gwałtowny, o bardzo dużej intensywności przemian jednostkowych, wywołujących różnego rodzaju reakcje fizykochemiczne.

Miejsce i czas powstawania awarii o charakterze chemicznym trudno ustalić z góry, szczególnie w przypadku transportu, pęknięcia rurociągów, błędów technologicznych i niewłaściwego magazynowania, w wyniku których do otoczenia przedostaje się duża ilość substancji chemicznej, stwarzająca zagrożenie zdrowia i życia ludzkiego, świata zwierzęcego i roślinnego, oraz innych elementów środowiska, a także poważne straty materialne.

Jeśli jesteś świadkiem wypadku z udziałem niebezpiecznej substancji chemicznej
POWIADOM NATYCHMIAST :

• 998 Straż Pożarna,
• 997; kom. 112 Policja
• 999 pogotowie ratunkowe ( 115 Szpital Wojskowy z Przychodnią SPZOZ w Helu 058 6757 416 ),
• bądź Urząd Miasta w Helu 058 6777 240 ( w dni robocze od 7:30 do 15:30 );

Jak się zachować podczas uwolnienia niebezpiecznej substancji chemicznej  ?

• jeśli byłeś blisko miejsca wypadku z niebezpieczną substancją chemiczną - staraj się oddalić od tego miejsca, przemieszczając się zawsze prostopadle do kierunku wiatru,
• unikaj kontaktu z wszelkimi rozlanymi substancjami chemicznymi, gazami i parami,
• jak masz możliwość to odizoluj materiały łatwopalne od rozlanej substancji,
• nie jedz żywności i nie pij płynów, które mogły ulec skażeniu. W taki sam sposób postępuj ze zwierzętami hodowlanymi ( w tym z drobiem ), bowiem chroniąc je, chronisz własne zdrowie i życie,
• w czasie niebezpiecznego zdarzenia o charakterze chemicznym, jeśli usłyszysz sygnał alarmowy - włącz radio lub telewizor (na program lokalny) i stosuj się ściśle do poleceń przekazywanych w komunikatach,
• możesz zostać poproszony o:
  • ewakuowanie się;
  • udanie się w wyznaczone miejsce;
  • pozostanie w mieszkaniu,
• jeśli znajdujesz się w samochodzie - zamknij okna i wyłącz wentylację,
• jeżeli schroniłeś się w domu i mimo wykonanych zabezpieczeń obawiasz się, że gazy lub trujące opary mogą wniknąć do budynku:
  • oddychaj przez filtr wykonany z ręcznika lub prześcieradła;
  • wykorzystaj zastępcze i podręczne środki ochrony dróg oddechowych i skóry ( maski tkaninowe, płaszcze impregnowane, okulary ochronne, tampony z waty lub gazy);
  • załóż ubranie szczelnie okrywające ciało i rękawice, skarpety, buty, nawet jeśli zapewniają one minimalną ochronę;
  • pozostań w wewnętrznej części budynku przy zamkniętych drzwiach;
  • udaj się na parter lub do piwnicy - przy uwolnieniu substancji lżejszej od powietrza, np. amoniaku,
  • udaj się na wyższe kondygnacje - w przypadku substancji cięższych od powietrza, np. chloru, kwasów;
  • wyłącz urządzenia elektryczne i gazowe oraz piece i kominki z otwartym ogniem.

Udzielanie pierwszej pomocy osobie poszkodowanej !

• wynieś zatrutego z pomieszczenia lub rejonu skażenia,
• zdejmij skażoną odzież i odizoluj ją tzn. :
  • umieść tę odzież w grubym worku plastikowym i szczelnie zawiąż tj. zawiąż supeł i zaklej taśmą klejącą,
  • worek ten umieść w drugim grubym plastikowym worku i także szczelnie go zamknij,
• ciało umyj dużą ilością czystej wody (nie wycieraj),
• zapewnij poszkodowanemu dopływ świeżego powietrza,
• oczy płucz przy podwiniętych powiekach, zdejmij ewentualne soczewki kontaktowe,
• zapewnij ochronę przed oziębieniem lub przegrzaniem,
• nieprzytomnemu nie podawaj płynów ani pokarmów,
• wezwij pomoc lekarską lub zapewnij transport do lekarza w pozycji leżącej, ewentualnie w stabilnej pozycji bocznej.

Pamiętaj !
Niekiedy skutki wdychania lub kontaktu z substancją mogą być opóźnione.

Co robić po wypadku  ?

• jeżeli jesteś ewakuowany, nie wracaj do domu, zanim organa gminy nie stwierdzą, że jesteś bezpieczny,
• przed ponownym zamieszkaniem otwórz wszystkie okna, włącz wentylatory i gruntownie wywietrz pomieszczenia,
• odkażanie przeprowadzaj zgodnie z zaleceniami odpowiednich służb, przede wszystkim umyj się w czystej, nieskażonej wodzie, zmień ubranie na czyste,
• skażone ubranie, maski, środki ochrony indywidualnej szczelnie odizoluj tzn. :
  • umieść te rzeczy w grubym worku plastikowym i szczelnie zawiąż; tj.: zawiąż supeł i zaklej taśmą klejącą;
  • worek ten umieść w drugim grubym plastikowym worku i także szczelnie go zamknij;
  • worek ten przekaż odpowiednim służbom ( zajmujących się likwidacją skażeń ) wskazanym przez organa gminy,
• obserwuj nietypowe objawy zdrowotne, które mogą być spowodowane oddziaływaniem niebezpiecznych substancji i ewentualnie zadzwoń po pomoc medyczną.

Jak się przygotować do ochrony przed skażeniami i zakażeniami  ?

• bądź przygotowany do zabezpieczenia mieszkania poprzez:
  • uszczelnienie okien, drzwi, futryn - taśmą izolacyjną i folią;
  • uszczelnienie wszystkich szpar i miejsc, w których przechodzą przewody wodociągowe, centralnego ogrzewania, gazowe, kanalizacyjne itp.;
  • zaklejenie szczelnie papierem kratek wentylacyjnych,
• zapewnij przechowywanie artykułów żywnościowych w odpowiednich opakowaniach, gwarantujących izolację żywności od środowiska zewnętrznego (metalowe puszki, pojemniki szklane lub ze sztucznego tworzywa, wielowarstwowe worki foliowe lub papierowe),
• wodę do celów spożywczych przechowuj w szczelnie zamkniętych szklanych lub plastikowych pojemnikach. Używaj tylko wody przegotowanej, gotując ją wcześniej 15 - 20 min.
• wodę do celów higieniczno - sanitarnych przechowuj w szczelnie zabezpieczonych ceratą lub folią wiadrach, bańkach, beczkach itp.,
• stosuj się ściśle do poleceń służb ratowniczych lub komunikatów, przekazywanych przez lokalne środki przekazu - radio, TV, megafony.